ફૂડ એડિટિવ સોડિયમ કાર્બોક્સિમિથિલ સેલ્યુલોઝ

ખોરાકમાં CMC નો ઉપયોગ

સોડિયમ કાર્બોક્સિમિથાઈલ સેલ્યુલોઝ ( કાર્બોક્સિમિથાઈલ સેલ્યુલોઝ, સોડિયમ સીએમસી) એ સેલ્યુલોઝનું કાર્બોક્સિમિથિલેટેડ ડેરિવેટિવ છે, જેને સેલ્યુલોઝ ગમ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, અને તે સૌથી મહત્વપૂર્ણ આયનીય સેલ્યુલોઝ ગમ છે.

CMC એ સામાન્ય રીતે એનિઓનિક પોલિમર સંયોજન છે જે કુદરતી સેલ્યુલોઝને કોસ્ટિક આલ્કલી અને મોનોક્લોરોએસેટિક એસિડ સાથે પ્રતિક્રિયા કરીને મેળવવામાં આવે છે. સંયોજનનું પરમાણુ વજન કેટલાક હજારથી એક મિલિયન સુધીનું છે. પરમાણુની એકમ ગાંઠ

CMC કુદરતી સેલ્યુલોઝના ફેરફારથી સંબંધિત છે. હાલમાં, યુનાઇટેડ નેશન્સ (FAO) ની ખાદ્ય અને કૃષિ સંસ્થા (FAO) અને વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થા (WHO) એ સત્તાવાર રીતે તેને "સંશોધિત સેલ્યુલોઝ" તરીકે ઓળખાવ્યું છે. સોડિયમ કાર્બોક્સિમિથિલ સેલ્યુલોઝની સંશ્લેષણ પદ્ધતિની શોધ જર્મન ઇ. જાનસેન દ્વારા 1918 માં કરવામાં આવી હતી, અને 1921 માં પેટન્ટ કરવામાં આવી હતી અને વિશ્વને જાણીતી કરવામાં આવી હતી, ત્યારથી યુરોપમાં તેનું વેપારીકરણ કરવામાં આવ્યું છે.

સીએમસીનો ઉપયોગ માત્ર ક્રૂડ ઉત્પાદનો માટે કોલોઇડ અને બાઈન્ડર તરીકે થતો હતો. 1936 થી 1941 સુધી, સોડિયમ કાર્બોક્સિમિથિલ સેલ્યુલોઝનું ઔદ્યોગિક એપ્લિકેશન સંશોધન ખૂબ સક્રિય હતું, અને ઘણી બધી જ્ઞાનાત્મક પેટન્ટ પ્રકાશિત કરવામાં આવી હતી. બીજા વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન, જર્મનીએ કૃત્રિમ ડિટર્જન્ટમાં સીએમસીનો ઉપયોગ એન્ટી-રિડિપોઝિશન એજન્ટ તરીકે કર્યો હતો, અને કેટલાક કુદરતી પેઢાં (જેમ કે જિલેટીન, ગમ અરેબિક) ના વિકલ્પ તરીકે, સીએમસી ઉદ્યોગનો ઘણો વિકાસ થયો છે.

CMC નો વ્યાપકપણે પેટ્રોલિયમ, ભૂસ્તરશાસ્ત્રીય, દૈનિક રસાયણ, ખોરાક, દવા અને અન્ય ઉદ્યોગોમાં ઉપયોગ થાય છે, જેને "ઔદ્યોગિક મોનોસોડિયમ ગ્લુટામેટ" તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.

01ભાગ

CMC ના માળખાકીય ગુણધર્મો

CMC એ સફેદ અથવા સહેજ પીળો પાવડર, દાણાદાર અથવા તંતુમય ઘન છે. તે મેક્રોમોલેક્યુલર રાસાયણિક પદાર્થ છે જે પાણીને શોષી શકે છે અને ફૂલી શકે છે. જ્યારે પાણીમાં સોજો આવે છે, ત્યારે તે પારદર્શક ચીકણું ગુંદર બનાવી શકે છે. જલીય સસ્પેન્શનનું pH 6.5-8.5 છે. આ પદાર્થ ઇથેનોલ, ઈથર, એસીટોન અને ક્લોરોફોર્મ જેવા કાર્બનિક દ્રાવકોમાં અદ્રાવ્ય છે.

સોલિડ CMC પ્રકાશ અને ઓરડાના તાપમાને સ્થિર છે, અને સૂકા વાતાવરણમાં લાંબા સમય સુધી સંગ્રહિત કરી શકાય છે. CMC સેલ્યુલોઝ ઈથરનો એક પ્રકાર છે. તે સામાન્ય રીતે ટૂંકા કપાસના લિંટર (98% સુધી સેલ્યુલોઝ સામગ્રી) અથવા લાકડાના પલ્પમાંથી બનાવવામાં આવે છે, જેની સારવાર સોડિયમ હાઇડ્રોક્સાઇડ સાથે કરવામાં આવે છે અને પછી સોડિયમ મોનોક્લોરોએસેટેટ સાથે પ્રતિક્રિયા કરવામાં આવે છે. સંયોજનનું પરમાણુ વજન 6400 (± 1000) છે. સામાન્ય રીતે તૈયારીની બે પદ્ધતિઓ હોય છે: કોલસા-પાણીની પદ્ધતિ અને દ્રાવક પદ્ધતિ. અન્ય પ્લાન્ટ ફાઇબર પણ છે જેનો ઉપયોગ CMC બનાવવા માટે થાય છે.

02ભાગ

સુવિધાઓ અને એપ્લિકેશનો

સીએમસી એ માત્ર ખાદ્યપદાર્થોમાં એક સારું ઇમલ્સન સ્ટેબિલાઇઝર અને ઘટ્ટ કરનાર નથી, પરંતુ તે ઉત્તમ ઠંડક અને ગલન સ્થિરતા પણ ધરાવે છે, અને તે ઉત્પાદનના સ્વાદને સુધારી શકે છે અને સંગ્રહ સમયને લંબાવી શકે છે.

1974 માં, સંયુક્ત રાષ્ટ્રના ફૂડ એન્ડ એગ્રીકલ્ચર ઓર્ગેનાઈઝેશન (FAO) અને વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન (WHO) એ સખત જૈવિક અને ઝેરીશાસ્ત્રીય અભ્યાસો અને પરીક્ષણો પછી ખોરાક માટે શુદ્ધ CMC ના ઉપયોગને મંજૂરી આપી. આંતરરાષ્ટ્રીય માનક સલામત સેવન (ADI) 25mg/kg શરીરનું વજન/દિવસ છે.

2.1 જાડું થવું અને પ્રવાહીકરણ સ્થિરતા

CMC ખાવાથી તેલ અને પ્રોટીન ધરાવતાં પીણાંના પ્રવાહીકરણ અને સ્થિરીકરણમાં ભૂમિકા ભજવી શકે છે. આનું કારણ એ છે કે CMC પાણીમાં ઓગળ્યા પછી પારદર્શક સ્થિર કોલોઇડ બની જાય છે, અને પ્રોટીન કણો કોલોઇડ ફિલ્મના રક્ષણ હેઠળ સમાન ચાર્જ સાથે કણો બની જાય છે, જે પ્રોટીન કણોને સ્થિર સ્થિતિમાં બનાવી શકે છે. તેની ચોક્કસ ઇમલ્સિફિકેશન અસર પણ છે, તેથી તે જ સમયે, તે ચરબી અને પાણી વચ્ચેની સપાટીના તણાવને ઘટાડી શકે છે, જેથી ચરબીને સંપૂર્ણ રીતે ઇમલ્સિફિકેશન કરી શકાય.

CMC ઉત્પાદનની સ્થિરતામાં સુધારો કરી શકે છે કારણ કે જ્યારે ઉત્પાદનનું pH મૂલ્ય પ્રોટીનના આઇસોઇલેક્ટ્રિક બિંદુથી વિચલિત થાય છે, ત્યારે સોડિયમ કાર્બોક્સિમિથાઇલ સેલ્યુલોઝ પ્રોટીન સાથે જટિલ માળખું બનાવી શકે છે, જે ઉત્પાદનની સ્થિરતામાં સુધારો કરી શકે છે.

2.2 બલ્કનેસ વધારો

આઈસ્ક્રીમમાં સીએમસીનો ઉપયોગ આઈસ્ક્રીમના વિસ્તરણમાં વધારો કરી શકે છે, પીગળવાની ગતિમાં સુધારો કરી શકે છે, સારો આકાર અને સ્વાદ આપી શકે છે અને પરિવહન અને સંગ્રહ દરમિયાન બરફના સ્ફટિકોના કદ અને વૃદ્ધિને નિયંત્રિત કરી શકે છે. વપરાયેલ રકમ કુલના 0.5% છે. ગુણોત્તર ઉમેરવામાં આવે છે.

આ એટલા માટે છે કારણ કે CMC પાસે સારી પાણીની જાળવણી અને વિખેરવાની ક્ષમતા છે, અને એક સમાન અને સ્થિર સિસ્ટમ બનાવવા માટે કોલોઇડમાં પ્રોટીન કણો, ચરબીના ગ્લોબ્યુલ્સ અને પાણીના અણુઓને સજીવ રીતે જોડે છે.

2.3 હાઇડ્રોફિલિસિટી અને રિહાઇડ્રેશન

CMC ની આ કાર્યાત્મક ગુણધર્મનો ઉપયોગ સામાન્ય રીતે બ્રેડના ઉત્પાદનમાં થાય છે, જે મધપૂડાને સમાન બનાવી શકે છે, વોલ્યુમ વધારી શકે છે, સ્લેગ ઘટાડી શકે છે અને ગરમ અને તાજી રાખવાની અસર પણ ધરાવે છે; CMC સાથે ઉમેરવામાં આવેલા નૂડલ્સમાં પાણીની સારી જાળવણી, રસોઈ પ્રતિકાર અને સારો સ્વાદ હોય છે.

આ CMC ની પરમાણુ રચના દ્વારા નક્કી કરવામાં આવે છે, જે પરમાણુ સાંકળમાં મોટી સંખ્યામાં હાઇડ્રોફિલિક જૂથો સાથે સેલ્યુલોઝ વ્યુત્પન્ન છે: -OH જૂથ, -COONa જૂથ, તેથી CMC પાસે સેલ્યુલોઝ અને પાણી હોલ્ડિંગ ક્ષમતા કરતાં વધુ સારી હાઇડ્રોફિલિસિટી છે.

2.4 ગેલેશન

થિક્સોટ્રોપિક સીએમસીનો અર્થ એ છે કે મેક્રોમોલેક્યુલર સાંકળોમાં ચોક્કસ સંખ્યામાં ક્રિયાપ્રતિક્રિયાઓ હોય છે અને તે ત્રિ-પરિમાણીય માળખું બનાવે છે. ત્રિ-પરિમાણીય માળખું રચાયા પછી, દ્રાવણની સ્નિગ્ધતા વધે છે, અને ત્રિ-પરિમાણીય માળખું તૂટી જાય પછી, સ્નિગ્ધતા ઘટે છે. થિક્સોટ્રોપિક ઘટના એ છે કે સ્પષ્ટ સ્નિગ્ધતામાં ફેરફાર સમય પર આધાર રાખે છે.

થિક્સોટ્રોપિક સીએમસી જેલિંગ સિસ્ટમમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે અને તેનો ઉપયોગ જેલી, જામ અને અન્ય ખોરાક બનાવવા માટે થઈ શકે છે.

2.5 સ્પષ્ટતા એજન્ટ, ફીણ સ્ટેબિલાઇઝર તરીકે ઉપયોગ કરી શકાય છે, સ્વાદ વધારો

સીએમસીનો ઉપયોગ વાઇનના ઉત્પાદનમાં સ્વાદને વધુ મધુર અને સમૃદ્ધ બનાવવા માટે કરી શકાય છે અને આફ્ટરટેસ્ટ લાંબો છે; બીયરના ઉત્પાદનમાં, તેનો ઉપયોગ બીયર માટે ફોમ સ્ટેબિલાઈઝર તરીકે થઈ શકે છે, જે ફીણને સમૃદ્ધ અને કાયમી બનાવે છે અને સ્વાદમાં સુધારો કરે છે.

સીએમસી એ પોલીઈલેક્ટ્રોલાઈટ છે, જે વાઈન બોડીનું સંતુલન જાળવવા માટે વાઈનમાં વિવિધ પ્રતિક્રિયાઓમાં ભાગ લઈ શકે છે. તે જ સમયે, તે સ્ફટિકોની રચનામાં ફેરફાર, વાઇનમાં સ્ફટિકોની પરિસ્થિતિઓમાં ફેરફાર અને વરસાદનું કારણ બનેલા સ્ફટિકો સાથે પણ જોડાય છે. વસ્તુઓનું એકત્રીકરણ.