هیپروملوز، همچنین به عنوان هیدروکسی پروپیل متیل سلولز (HPMC) شناخته می شود، یک پلیمر مصنوعی است که از سلولز مشتق می شود. معمولاً در صنایع مختلف از جمله داروسازی، آرایشی و بهداشتی و محصولات غذایی استفاده می شود. در پزشکی، هایپروملوز به دلیل خواص منحصر به فردش کاربردهای متعددی دارد.
1. مقدمه ای بر هیپروملوز:
هایپروملوز یک پلیمر آبدوست است که وقتی در آب حل می شود یک محلول شفاف و چسبناک تشکیل می دهد. معمولاً به عنوان یک ماده غیرفعال در فرمولاسیون های دارویی برای بهبود ویژگی های محصول مانند ویسکوزیته، پایداری و فراهمی زیستی استفاده می شود. هیپروملوز به طور گسترده ای در اشکال دوز جامد خوراکی، آماده سازی های چشمی و فرمول های موضعی استفاده می شود.
2. کاربردهای دارویی:
الف اشکال خوراکی جامد:
در داروهای خوراکی، هیپروملوز اهداف مختلفی دارد:
بایندر: به اتصال مواد فعال دارویی (APIs) به یکدیگر کمک می کند تا قرص یا کپسول تشکیل شود.
تجزیه کننده: هیپروملوز تجزیه قرص ها یا کپسول ها را در دستگاه گوارش تسهیل می کند و باعث آزاد شدن و جذب دارو می شود.
Film Former: برای ایجاد یک پوشش نازک و محافظ روی قرص ها برای فرمولاسیون با رهش کنترل شده یا برای پوشاندن طعم های ناخوشایند استفاده می شود.
ب آماده سازی چشم پزشکی:
در قطره ها و پمادهای چشمی، هیپروملوز به صورت زیر عمل می کند:
اصلاح کننده ویسکوزیته: ویسکوزیته قطره های چشمی را افزایش می دهد و زمان تماس طولانی مدت با سطح چشم را فراهم می کند و دارورسانی را افزایش می دهد.
روان کننده: هیپروملوز سطح چشم را روان می کند و خشکی و ناراحتی مرتبط با شرایطی مانند سندرم خشکی چشم را از بین می برد.
ج فرمولاسیون موضعی:
در محصولات موضعی مانند کرم ها، ژل ها و پمادها، هیپروملوز به صورت زیر عمل می کند:
عامل ژل کننده: به ایجاد قوام ژل مانند کمک می کند و قابلیت پخش و چسبندگی محصول را به پوست بهبود می بخشد.
مرطوب کننده: هایپروملوز رطوبت را حفظ می کند، پوست را آبرسانی می کند و از از دست دادن آب جلوگیری می کند.
3. مکانیسم عمل:
مکانیسم اثر هیپروملوز به کاربرد آن بستگی دارد:
تجویز خوراکی: هیپروملوز هنگام مصرف در اثر تماس با آب در دستگاه گوارش متورم می شود و باعث تجزیه و انحلال فرم دارویی می شود. این امکان آزادسازی و جذب کنترل شده دارو را فراهم می کند.
مصرف چشمی: در قطره های چشمی، هایپروملوز ویسکوزیته محلول را افزایش می دهد و زمان تماس چشمی را طولانی می کند و جذب دارو را افزایش می دهد. همچنین برای از بین بردن خشکی و تحریک، روانکاری را فراهم می کند.
کاربرد موضعی: هیپروملوز به عنوان یک عامل ژل کننده، یک لایه محافظ بر روی پوست ایجاد می کند و مانع از دست دادن رطوبت و تسهیل جذب مواد فعال می شود.
4. مشخصات ایمنی:
هیپروملوز به طور کلی برای استفاده در داروها، لوازم آرایشی و محصولات غذایی بی خطر در نظر گرفته می شود. این غیر سمی، غیر تحریک کننده و غیر حساسیت زا است. با این حال، افرادی که دارای حساسیت بیش از حد شناخته شده به مشتقات سلولز هستند باید از محصولات حاوی هیپروملوز اجتناب کنند. علاوه بر این، قطره های چشمی حاوی هیپروملوز ممکن است بلافاصله پس از مصرف باعث تاری موقت بینایی شود که معمولاً به سرعت برطرف می شود.
5. عوارض جانبی بالقوه:
در حالی که هیپروملوز توسط اکثر افراد به خوبی تحمل می شود، برخی از عوارض جانبی نادر ممکن است رخ دهد، از جمله:
واکنش های آلرژیک: در افراد حساس، واکنش های حساسیت مفرط مانند خارش، قرمزی یا تورم ممکن است در تماس با محصولات حاوی هیپروملوز رخ دهد.
تحریک چشمی: قطره های چشمی حاوی هیپروملوز ممکن است در هنگام تزریق باعث تحریک خفیف، سوزش یا سوزش شود.
اختلالات گوارشی: در موارد نادر، داروهای خوراکی حاوی هیپروملوز ممکن است باعث علائم گوارشی مانند تهوع، نفخ یا اسهال شوند.
هیپروملوز یک پلیمر همه کاره با کاربردهای دارویی مختلف، از جمله اشکال دوز جامد خوراکی، آمادهسازیهای چشمی و فرمولهای موضعی است. این ویژگیهای محصول مانند ویسکوزیته، پایداری و فراهمی زیستی را افزایش میدهد، دارورسانی و سازگاری بیمار را بهبود میبخشد. علیرغم استفاده گسترده و عموماً مشخصات ایمنی مطلوب، افراد دارای حساسیت مفرط شناخته شده به مشتقات سلولز باید با احتیاط از محصولات حاوی هیپروملوز استفاده کنند. به طور کلی، هیپروملوز نقش مهمی در فرمولاسیون های دارویی مدرن ایفا می کند و به اثربخشی و ایمنی داروها و محصولات بهداشتی کمک می کند.
زمان ارسال: مارس-01-2024